Pacjentka się waha, co robić?

Kobieta może czasem wyrażać niechęć, niezdecydowanie lub nawet odmówić zrobienia testu na HIV. W takiej sytuacji zadaniem lekarza jest przekonanie kobiety do celowości wykonania tego badania.

Pacjentka może odmówić wykonania testu z różnych powodów:

• Pacjentka traktuje zalecenie wykonania testu na HIV jako wyraz oceny jej sytuacji osobistej lub obrazę - należy przekonać przyszłą mamę, że w obecnych czasach nie istnieją już grupy ryzyka, ale ryzykowne zachowania. Kontakty seksualne niezabezpieczone prezerwatywą mogą stanowić ryzykowne zachowania.
• Pacjentka uważa, że ryzyko zakażenia HIV jej nie dotyczy, ponieważ jest w monogamicznym związku – może mieć rację, ale wykonanie testu na HIV jest jedynym sposobem, aby mieć pewność. Badanie jest standardowym elementem kompleksowej opieki nad ciężarną. Wynik testu świadczy o statusie serologicznym tylko tej osoby, która go zrobiła.
• Pacjentka martwi się o poufność wyniku – wszyscy pracownicy medyczni, którzy w związku z wykonywaną pracą uzyskali informację o wyniku pacjentki, są zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej. Osoba zakażona o swoim statusie serologicznym musi poinformować jedynie partnera seksualnego.
• Pacjentka wykonała test na HIV w przeszłości i otrzymała negatywny wynik - w tej sytuacji tylko aktualny wynik testu jest przydatny.
• Pacjentka nie rozumie zagrożenia, jakie wiąże się z zakażeniem, nie zna możliwości terapii antyretrowirusowej (ARV) i profilaktyki zakażeń wertykalnych – kobieta w ciąży, która wie o zakażeniu HIV, znajduje się pod opieką lekarza chorób zakaźnych i ginekologa, ma szansę urodzić zdrowe dziecko.
• Pacjentka boi się igieł i pobrań krwi – aby zminimalizować liczbę nakłuć można zlecić test z tej samej próbki, z której wykonane będą inne badania.
• Pacjentka martwi się kosztem wykonania testu w kierunku HIV – wykonanie testu w czasie ciąży jest bezpłatne, jeśli kobieta korzysta z opieki medycznej finansowanej przez NFZ.

Wszystkie kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu znajdują się w Polsce pod szczególną ochroną prawną. Ochronę kobiet w okresie ciąży, porodu i połogu zapewnia ustawodawstwo krajowe oraz ratyfikowane przez Polskę umowy międzynarodowe. Przepis art. 68 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej m.in. dzieciom i kobietom ciężarnym. Ponadto, mając na uwadze potrzebę zapewnienia kobietom w okresie ciąży i rodzącym optymalnych świadczeń, wydane zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1100) w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Opracowany dokument jest polskim standardem opieki okołoporodowej, sprawowanej w czasie ciąży, podczas porodu fizjologicznego i połogu oraz opieki nad noworodkiem. Zgodnie z zapisami tego rozporządzenia, każda kobieta w ciąży fizjologicznej, podczas porodu fizjologicznego oraz połogu ma prawo uzyskać świadczenia opieki zdrowotnej zgodnie ze standardem.